Περί εναλλακτικών και άλλων τινών

Πολύς λόγος γίνεται τελευταία για τα εναλλακτικά “θεραπευτικά” σχήματα και τις ριζοσπαστικές παρεμβάσεις που υπόσχονται θαυματουργικά αποτελέσματα για τις ψυχικές νόσους . Από (συνταγογραφούμενες) βόλτες στην φύση αντί για φάρμακα, μέχρι χοροθεραπεία, εικαστική θεραπεία, ανθιάματα, βελονισμό, φιλοσοφία, ποίηση. Ένας ευρύτατος κύκλος διαρκώς αυξανόμενων “θεραπευτών” τείνει να υπόσχεται τα πάντα στους πάντες με ελαφρά τη καρδία και ακόμα ελαφρότερη τη συνείδηση.

Ως εκπρόσωπος της συστημικής ή καθεστηκυίας “επιστήμης” και βασισμένος στη διαρκή μελέτη και την υπέρ-δεκαετή δουλειά μου με τραυματισμένους ανθρώπους σας διαβεβαιώ ότι στην γεμάτη αγωνία ερώτηση ενός θεραπεύομενου για την πιθανότητα ίασης η απάντηση μου ——παρότι ενθαρρυντική— δεν είναι ποτέ εφησυχαστική.

Το μόνο που μπορώ να υποσχεθώ στον ασθενή μου και το μόνο που μπορώ να τον διαβεβαιώσω είναι για την πρόθεση μου να δουλέψω ευσυνείδητα μαζί του χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που μου προσφέρει η επιστήμη μου. Για να υπάρξει επιτυχές θεραπευτικό αποτέλεσμα θα απαιτηθούν δεκάδες ή εκατοντάδες ώρες σκληρής και επίπονης προσπάθειας, αγωνίας, πόνου και δυστυχίας. Γιατί αυτός είναι ο δρόμος της θεραπείας! Γιατί ο ψυχικός πόνος έχει μόνο μια έξοδο και περνάει αναγκαστικά μέσα απ’ τον ίδιο τον πόνο.

Εύκολες και άκοπες λύσεις δεν υπάρχουν κι όποιος υποστηρίζει το αντίθετο —συνειδητά ή μη— εξαπατά ψευδόμενος.

Το εύρος των αλλαγών που θα χρειαστεί να κάνει ο θεραπευόμενος στη ζωή του είναι τόσο μεγάλο όσο μεγάλο υπήρξε το αναπτυξιακό κενό των παιδικών του χρόνων. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις (διατροφικές διαταραχές-διαταραχες προσωπικότητας κλπ) το προ-νοσηρό παρελθόν μοιάζει να μην έχει υπάρξει ποτέ.

Οι ψυχικά ασθενείς λανθάνουν στα γνωστικά σχήματα ερμηνείας του περιβάλλοντος και του εαυτού, είναι αποκομμένοι κοινωνικά ή έχουν μια χαοτική δίχως νόημα υπερκοινωνικότητα, έχουν απολέσει προ πολλού την ικανότητα τους να αισθάνονται, να σκέφτονται ψύχραιμα, να επιλέγουν, να αποφασίζουν, να σχεδιάζουν, να κάνουν όνειρα για το αύριο. Για να ανακτήσουν —μέρος έστω—- αυτών των δεξιοτήτων χρειάζεται σκληρή δουλειά αποφασιστικότητα και στήριξη. Και πάνω απ’ όλα χρειάζεται η ενεργητική παρουσία τους στη θεραπεία και κατ’ επέκταση στη ζωή τους.

Δεν θα το κάνει κάνεις εκ μέρους τους! Και δεν θα το κάνει και τίποτα εκ μέρους τους. Ούτε η θεατρική αγωγή, ούτε φυσικά η ζωγραφική και η ποίηση. Και δεν θα το κάνει ούτε η ψυχοθεραπεία αν θεωρήσουν ότι η ψυχοθεραπεία είναι κάτι που μπορεί να γίνει ερήμην τους.

Οι βόλτες στην φύση είναι ευεργετικές, η ενασχόληση με την τέχνη, η βαλεριάνα ή το χαμομήλι, τα ανθιάματα που φτιάνουν μια πιο χαλαρή ατμόσφαιρα, ο χορός ως μηχανισμός έκφρασης και ενεργοποίησης, το θέατρο, το διάβασμα, όλα τους είναι βοηθητικά και είναι από τα πράγματα που συνήθως “συνταγογραφούμε” οι θεραπευτές.

Άλλα δεν είναι θεραπεία. Γιατί η θεραπεία είναι είναι η αλλαγή, η επιτακτική ανάγκη να κάνουμε διαφορετικά πράγματα με τα οποία είχε συνδεθεί άλλοτε η επιβίωση μας .

Art: Instant Relief Therapy — Michael Sowa