The Met Collection

Γιατί η τραυματική μνήμη καθορίζει την συμπεριφορά

Τα πρώιμα ψυχικά τραύματα έχουν μια ιδιαιτερότητα σε σχέση με τον τρόπο που έχουν αποθηκευτεί στην μνήμη. Λόγω της καθυστερημένης ανάπτυξης των κέντρων του λόγου του αριστερού εγκεφαλικού ημισφαιρίου αποτελούνται συνήθως από διάχυτες αισθήσεις, έντονα συναισθήματα, διάσπαρτες εικόνες και σωματικές διεγέρσεις.

Τους λείπει συχνά η απαρτίωση η νοηματική συνέχεια και το αφηγηματικό κομμάτι καθότι δεν ήταν διαθέσιμο την στιγμή που φτιάχτηκαν.

Επειδή δε είναι συνδεδεμένα με την επιβίωση έχουν "προτεραιότητα" σε σχέση με άλλες ουδέτερες μνήμες και καθοδηγούν την συμπεριφορά ως επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Όλα τους σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό συνδέθηκαν κάποτε με την υποσυνείδητη ανάγκη επιβίωσης και όλα τους κάποτε υπήρξαν λειτουργικά.

Για παράδειγμα αν η σχέση μιας κόρης με τον πατέρα της υπήρξε πηγή πόνου και δυστυχίας, η κάθε παρουσία στην ζωή της ενός άντρα θα πυροδοτήσει τα προστατευτικά μοτίβα που είναι βαθιά εγγεγραμμένα στην μνήμη της.

Η επιλογή ερωτικού συντρόφου πέρα από τα προφανή και λογικοφανή (πχ ομορφιά, ευφυία, κοινωνική θέση, οικονομική ευμάρεια κλπ.) στηρίζεται και σε μη λεκτικά στοιχεία (πχ βλέμμα, εκφράσεις προσώπου, στυλ) που δημιουργούν μια αίσθηση οικειότητας (και την ψευδή ασφάλεια) που συνήθως συνοδεύει την οικειότητα στις ζωές μας.

Παράλληλα αν ο άντρας της επιλογής της είναι συναισθηματικά μη διαθέσιμός, απρόβλεπτος, ασταθής και ακραία ελεγκτικός, αλλα επίσης υπερσυναισθηματικά εμπλεκόμενος, "ευαίσθητος" και υπερδοτικός κατά διαστήματα (σαν τον πατέρα της πάνω κάτω) εξασφαλίζει για τον εαυτό της μια διαλείπουσα σχέση με ελεγχόμενες- παροδικές δόσεις πόνου και αντίστοιχα ισχυρές δόσεις ενδογενών oποιοειδών και ωκυτοκίνη να ρέει άφθονη στα "φωτεινά" μεσοδιαστήματα. Η νευροχημεία του τραύματος καθορίζει την εξαρτητική της ανάγκη να παραμένει, την ίδια στιγμή που οι "ασφαλείς" προβλέψεις του εγκεφάλου της πιστοποιούν το μάταιο της φυγής μιας και "κάθε άλλος εκεί έξω θα είναι σίγουρα χειρότερος!".

Τα πράγματα είναι φυσικά εξαιρετικά πολύπλοκα σε σχέσης με την σχηματική εξήγησή μου αλλά σε γενικές γραμμές σκιαγραφείται νομίζω η δυσκολία απαγκίστρωσης από παρόμοιες καταστάσεις.

Όπως είναι σαφές η επίγνωση των μηχανισμών και των μοτίβων είναι το πρώτο βήμα για την θεραπεία. Το δεύτερο και συνήθως δυσκολότερο είναι το σπάσιμο των μοτίβων και η απαγκίστρωση από τα δεσμά της ψυχαναγκαστικής επανάληψης.

Αυτό απαιτεί μεγάλη προσπάθεια γιατί προϋποθέτει ανάπτυξη εμπιστοσύνης (προς τον εαυτό) και ανάληψη ρίσκου δηλαδή ανοχή στην αβεβαιότητα των καταστάσεων...

Click the button

Privacy Preference Center