Η Οικογένεια μπορεί να είναι μεγάλη πηγή υποστήριξης για τους ανθρώπους, αλλά και μια πηγή κινδύνου παρεξηγήσεων και πόνου.
Ως εκ τούτου, για την οικογενειακή θεραπεία και την συστημική πρακτική o πρωταρχικός στόχος είναι να ενισχυθεί η ικανότητα των μελών της οικογένειας να υποστηρίζουν ο ένας τον άλλο.
Ενεργοποιούμε τα μέλη της οικογένειας ώστε να χρησιμοποιούν πιο αποτελεσματικά τους πόρους τους.
Βοηθούμε τα μέλη να διαχειρίζονται τα μεταβατικά στάδια της ανάπτυξης της οικογένειας ή τα στρεσσογόνα γεγονότα της ζωής. Διερευνούμε τις σχέσεις μεταξύ των υποσυστημάτων (γονείς-παιδιά) και τους ρόλους που έχει αναλάβει το κάθε μέλος.
Για παράδειγμα ο-ή σύζυγός είναι σύζυγος για το γονεϊκό υποσύστημα και ταυτόχρονα είναι πατέρας/μητέρα για το υποσύστημα των αδελφών.
Διερευνούμε τη φάση ζωής του κύκλου της οικογένειας, το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Συνήθως τα προβλήματα εμφανίζονται στις οικογένειες κατά τη διάρκεια μεταβατικών σταδίων.
Για παράδειγμα τέτοια στάδια είναι:
- Ο ερχομός ενός νέου μέλους.
- Η πρώτη φορά που το παιδί πηγαίνει στο σχολείο.
- Η εφηβεία.
- Μια ξαφνική και μεγάλη αλλαγή στην Οικογένεια (Απώλεια-διαζύγιο-μετοίκηση-ανεργία).
- Όταν τα παιδιά φεύγουν για σπουδές (leaving home).
- Η συνταξιοδότηση.
Διερευνούμε με τη χρήση του γενεογράμματος τις σημαντικές στιγμές της ιστορίας της ευρύτερης οικογένειας. Με τη χρήση του γενεογράμματος αναδεικνύονται συμπεριφορικά πρότυπα που επαναλαμβάνονται από γενιά σε γενιά.
Ακόμη σημαντικές ημερομηνίες και επέτειοι, γεννήσεις, ασθένειες, θάνατοι, διαζύγια οπτικοποιούν με οικονομικό τρόπο το παρελθόν και συχνά ερμηνεύουν πρότυπα αλληλεπιδράσεων, μύθους και οικογενειακές παραδόσεις.
Με την χρήση των κυκλικών ερωτήσεων και των υποθέσεων διευκρινίζονται οι πολλαπλές όψεις της οικογενειακής πραγματικότητας και δίνεται η ευκαιρία στα μέλη να μπουν στη θέση του άλλου (ενσυναίσθηση) και να δουν την πραγματικότητα μέσα από τα μάτια του.
Το ασφαλές θεραπευτικό περιβάλλον επιτρέπει να αναδυθούν οι διαφορετικές “φωνές” που προβάλουν την αλλαγή, την ευελιξία και την λειτουργικότητα σε αντιπαράθεση με την γενικευμένη αίσθηση της ακινησίας, της επανάληψης και της συναισθηματικής εξουθένωσης που γεννάει η πεποίθηση πως τα πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ.
Σε γενικές γραμμές, κάθε κατάσταση ή πρόβλημα που επηρεάζει τις σχέσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας, τη λειτουργία και τον υποστηρικτικό της ρόλο, μπορεί να επωφεληθεί από τη συστημική οικογενειακή θεραπεία.
Παρομοίως οποιοδήποτε πρόβλημα ενός ατόμου που επηρεάζει τη ζωή του και τις σχέσεις με την οικογένεια και το ευρύτερο πλαίσιο θα επωφεληθεί από μια οικογενειακή θεραπεία.