Trauma informed psychotherapy

Δύσκολες ερωτήσεις που οι θεραπευτές -οφείλουν να- θέτουν στον εαυτό τους

1 Δεκεμβρίου 2014Θέματα ψυχολογίας,ΆρθραΕρωτήσεις

Questions? by EndlessSecrets on deviantART
Νομίζω πως ορισμένες χρήσιμες ερωτήσεις που  ο θεραπευτής - οφείλει να-  υποβάλει στον εαυτό του είναι....
Τι με κάνει να πιστεύω πως η δική μου πεποίθηση είναι υπέρτερη της πεποίθησης του πελάτη μου;
Αν αυτό ισχύει (αν δηλαδή η επιστημονική μου θέση είναι ή φαίνεται να είναι υπέρτερη) πώς θα μπορούσε η δική μου πεποίθηση να ενταχθεί στο σύστημα πεποιθήσεων του πελάτη μου;
Και φυσικά η πάντα δύσκολη ερώτηση...
Πόσο έτοιμος είμαι να εγκαταλείψω μια υπόθεση-πεποίθηση αν δεν ταιριάζει με την πραγματικότητα του πελάτη μου;
Η πρώτη ερώτηση αφορά ηθικά-φιλοσοφικά ερωτήματα, η επόμενη τις επιστημονικές μας θέσεις,  η τρίτη βοηθάει όταν η θεραπεία βρίσκεται σε τέλμα...

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος

Είμαι οτι κάνω

1 Δεκεμβρίου 2014Θέματα ψυχολογίας,ΆρθραΠροσωπικότητα,Χαρακτήρας

i am who i am by vampiretrash on deviantART

Ο μεγάλος κίνδυνος της αιτιοκρατικής σύνδεσης των συμπεριφορών με τα ατομικά χαρακτηριστικα (τα οποία συχνά αναπαρίσταται ως σταθερά και αναλλοίωτα με την πάροδο του χρόνου) τα οποία (ατομικά χαρακτηριστικά) είναι αποτέλεσμα των πρώιμων εμπειριών και γονιδίων (για αμφότερα λίγα μπορούμε να κάνουμε), αποτελούν την λεγόμενη επιστημονική μοιρολατρία, κατά βάση ταυτολογικές εξηγήσεις που συχνά οδηγούν την σκέψη σε αδιέξοδο μιας και δεν προσφέρουν γόνιμες εναλλακτικές εξηγήσεις (και προτάσεις) στο εδώ και τώρα.
Από την άλλη πλευρά αυτές οι σκέψεις δημιουργούν το λεγόμενο σύστημα γύρω από το πρόβλημα (πλήθος επικοινωνιών και πεποιθήσεων) που συμφωνούν στο ότι δεν γίνεται τίποτε ή οτι αυτό που μπορεί να γίνει εξαρτάται από εξωτερικές δυνάμεις ( το σύστημα, το υπουργείο, την πολιτεία κλπ).

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος

Η ομιλία μου στην ημερίδα "Οι εξαρτήσεις και η εξάρτηση στο διαδίκτυο"

17 Νοεμβρίου 2014Θέματα ψυχολογίας,Εφηβεία,Άρθρα,ψυχολογίαΔιαδίκτυο,Εθισμός στο διαδίκτυο,εφηβεία και διαδίκτυο,Ομιλίες σε συνέδρια,Ημερίδες

[googleapps domain="docs" dir="presentation/d/1y59nSS_nAfk8SFHMpKZ3ZQmhY_XjSVooVrh9yAukSZA/embed" query="start=false&loop=false&delayms=3000" width="600" height="400" /]
 
Το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ν. Άρτας σε συνεργασία με το 2ο Γυμνάσιο & το 2ο Λύκειο σας προσκαλούν στην ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 22/11/2014 στις 9:30 π.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων του 2ου Λυκείου με θέμα:  « Εξαρτήσεις & Εξάρτηση από το διαδίκτυο»
Ομιλητές:
Οικονομίδης Θεόδωρος- Παιδοψυχίατρος Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κ.Π.Ν.Α.
Μπλέτσος Κων/ νος- Ψυχολόγος της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του ΓΝΑ «ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ- ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΓΚ».
 
Πρόγραμμα ημερίδας:
9:30 - 11:30    Εισηγήσεις
11:30 - 12:00  Διάλειμμα
12:00 - 13:00  Βιωματικό σεμινάριο
13:00 - 13:30  Κλείσιμο – Συμπεράσματα
Η πρόσκληση απευθύνεται σε μαθητές, γονείς & εκπαιδευτικούς του 2ου Γυμνασίου & του 2ου Λυκείου Άρτας.
Η είσοδος είναι ελεύθερη.

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος

3o Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο Ειδικών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων

13 Νοεμβρίου 2014Άρθρα,Ομιλίες σε συνέδριαΝευρική ανορεξια,Ομιλίες

3o Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο Ειδικών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων & 1o Συνέδριο Ολιστικής Αντιμετώπισης της Σοβαρής Ψυχικής Διαταραχής
13 - 16 Νοεμβρίου 2014
Ξενοδοχείο Athens Plaza, Αθήνα

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος

Να είστε περίεργοι, αν θέλετε να μάθετε ποιοι στ' αλήθεια γίνατε....

9 Νοεμβρίου 2014Θέματα ψυχολογίας,Άρθραψυχολογία,Οικογένεια

Έχετε ποτέ σας σκεφτεί ποιος υπήρξε για σας ο σημαντικός σας πρόγονος;
Ήταν ο παππούς ή η γιαγιά σας, αυτός/ αυτή του οποίου το όνομα φέρεται;
Τι υπήρξε ο άνθρωπος αυτός για εσάς;
Τον γνωρίσατε άραγε καλά, μεγαλώσατε μήπως μαζί του;
Υπήρξε το άτομο που σας συντρόφευε στα πρώτα σας σχολικά βήματα;
Υπήρξε το άτομο που σας διάβαζε παραμύθια τις κρύες χειμωνιάτικες βραδιές;
Υπήρξε το άτομο που σκότωνε τους δράκους που στοίχειωναν τα παιδικά σας όνειρα;
Θα σκεφτείτε-και λογικά- πως είναι προφανής η απάντηση...
Όμως η ιστορία μας δεν είναι μοναδική, δεν γράφεται μονάχα από όσα ειπώθηκαν αλλά κι από όσα δεν έχουν ποτές ειπωθεί- δεν γράφεται μονάχα από όσα έγιναν αλλά και από όσα θα μπορούσαν να είχαν συμβεί. Δεν είναι μονάχα η ζωή και η παρουσία που γράφει στην οικογενειακή μοίρα αλλά και ο θάνατος, η απουσία. Δεν κρύβεται η ουσία μονάχα σε όσα γνωρίσαμε αλλά -και κυρίως- σε όσα περάσαν σαν σκιές στις σελίδες του οικογενειακού μύθου.
Δεν είναι μόνο η μνήμη σημαντική. Να θυμάστε, εξίσου σημαντική είναι και η λήθη...
Να είστε λοιπών περίεργοι στις κενές σελίδες των οικογενειακών άλμπουμ, στις σκισμένες σελίδες των ημερολογίων, στις μισές διηγήσεις, στα καμένα ληξιαρχεία του πολέμου, στα κομπιάσματα και την αμηχανία στα πρόσωπα των μεγαλυτέρων, στα απαγορευμένα ονόματα, στις μέρες που έχουν σβηστεί απ το οικογενειακό ημερολόγιο...
Να είστε περίεργοι, αν θέλετε να μάθετε ποιοι στ' αλήθεια γίνατε....

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος

Αναπλαισίωση

26 Οκτωβρίου 2014Θέματα ψυχολογίας,Συστημική θεραπεία,Άρθραψυχολογία,Συστημική σκέψη,Αναπλαισίωση

Τι είναι η αναπλαισίωση;

 
Η αναπλαισίωση είναι μια από τις πιο δυναμικές τεχνικές της συστημικής και οικογενειακής θεραπείας. Είναι ένας τρόπος να βάζουμε τα γεγονότα σε διαφορετικό πλαίσιο ώστε να αλλάξουμε την σημασία και το νόημα που έχει αποδώσει σε αυτά ο πελάτης.
Προσπαθούμε με άλλα λόγια να βοηθήσουμε  τους ανθρώπους να δουν πέρα από τις τετριμμένες και συχνά ενοχοποιητικές περιγραφές της ζωής τους, ψάχνοντας για εναλλακτικές εξηγήσεις, οι οποίες εν τέλει καθορίζουν και το τρόπο που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους και τον κόσμο που τους περιβάλλει.
 

Παράδειγμα αναπλαισίωσης απο την κλινική μας εμπειρία

 
Η Ρ, 16 ετών εισήχθη στην Μονάδα για νοσηλεία μετά από εισαγγελική εντολή (είχε συλληφθεί για πορνεία έξω από το  Αστυνομικό Τμήμα  Ομόνοιας).
Από το ιστορικό της αναφέρεται συναισθηματική αστάθεια, φυγές, χρήση ναρκωτικών ουσιών. Η Ρ. είχε επανειλημμένα κακοποιηθεί σεξουαλικά από τον ετεροθαλή αδερφό της.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης εκφράζει αισθήματα ντροπής και ενοχής για την σύλληψή της.
-Αισθάνομαι ντροπή για αυτό που έκανα...Είμαι ένα ανάξιο άτομο, τίποτε δεν κάνω σωστά στη ζωή μου... δεν μπορώ να ζήσω με αυτή την ντροπή, τους έκανα όλους ρεζίλι, θα ήταν καλύτερα...για όλους,  να πεθάνω...
-Χμ...
-Τι σκέφτεστε;
-Σκέφτομαι πως μόνο ένα βαθιά ηθικό άτομο σαν εσένα θα επέλεγε να κάνει πιάτσα έξω απο Αστυνομικό τμήμα..(χαμογελάει)!

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος

Θεραπευτική επικοινωνία και Ιατρική εκπαίδευση

21 Οκτωβρίου 2014Εκπαιδευτικό υλικό,Άρθραιατρική

Θεραπευτική επικοινωνία και Ιατρική εκπαίδευση

Στο περιβάλλον του 21 ου αιώνα που χαρακτηρίζεται από τις ριζοσπαστικές αλλαγές που έχει επιφέρει η τεχνολογία στη σχέση Ασθενών - Ιατρών, η θεραπευτική συμμαχία παύει πλέον να είναι το μελλοντικό πρόταγμα μιας φιλοσοφικής - ηθικής στάσης και καθίσταται επιτακτική κλινική αναγκαιότητα.
“Το μέλλον είναι ήδη εδώ..”
Οι περιορισμένοι πόροι του συστήματος υγείας και η ανάγκη για τεκμηριωμένη Ιατρική πρακτική, καθιστούν την σωστή επικοινωνία Ιατρού - Ασθενή μια εκ των ουκ άνευ συνθήκη, στο βαθμό που η εμπλοκή (engagement) του ανθρώπου στα θέματα της υγείας του είναι αποδεδειγμένα η καλύτερη συνταγή πρόληψης και αντιμετώπισης των απειλών για την υγεία.
Σε αυτό το πλαίσιο η σχέση Ιατρού - Ασθενή περνάει σε μια φάση συνεργασίας με απώτερο σκοπό την εξασφάλιση των βέλτιστων θεραπευτικών αποτελεσμάτων με το μικρότερο δυνατόν κόστος.
Τούτο βέβαια δεν αποτελεί μια ad hoc διαδικασία που κυοφορείται στο νου κάποιον οραματιστών, αλλά αντιθέτως μια ριζοσπαστική αλλαγή παραδείγματος τόσο στον τρόπο που σκεφτόμαστε και ασκούμε την Ιατρική, όσο και στον τρόπο που αναπαριστούμε τον ασθενή και την ασθένεια.
Αυτές οι ριζοσπαστικές και επίπονες αλλαγές μπορούν να προέλθουν μόνο μέσα από την Ιατρική εκπαίδευση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω προτείνονται σημαντικές παρεμβάσεις τόσο στο προπτυχιακό επίπεδο των Ιατρικών σπουδών, όσο και στο επίπεδο της συνεχόμενης Ιατρικής μετεκπαίδευσης.

Προπτυχιακά μαθήματα ευαισθητοποίησης σε θέματα Ιατρικής πρακτικής - επιστημολογίας και διαχείρισης σχέσεων, με βάση τους παρακάτω άξονες:

Φιλοσοφία & Θρησκεία

• Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι και Ιατρική σκέψη (Ιπποκράτης Αριστοτέλης- Επίκουρος- Ησίοδος- Σωκράτης).
• Ανατολικές φιλοσοφίες και Ιατρική πρακτική (Meditation-Zen).
• Χριστιανισμός (Η επίδραση του Χριστιανισμού στην αξία της ζωής και τα ανθρωπιστικά ιδεώδη)
• Μοντέρνα φιλοσοφία (Ανθρωπισμός- Υπαρξισμός).

Ιατρική επιστημολογία - Αλλαγή παραδείγματος - Ιατρικές κοσμολογίες (Από την Ιατροκεντρική προσέγγιση στην ασθενοκεντρική και εν τέλει στην ανθρωποκεντρική προσέγγιση).

• Ιατρική επιστημολογία και πρακτική
• Ολιστική Ιατρική- Συμπονετική φροντίδα.
• Προσωποποιημένα θεραπευτικά πρωτόκολλα
• Συνεργατική φροντίδα (Ο Ιατρός σε ρόλο συντονιστή της διεπιστημονικής ομάδας φροντίδας).
• Θεραπευτική αβεβαιότητα και συναπόφαση
• Ιστορίες των ασθενών (naratives). Επιλεγμένοι e-patients μοιράζονται την εμπειρία και τις γνώσεις τους μέσα από παραδόσεις στα αμφιθέατρα και τα on line προγράμματα των Πανεπιστημίων (βλ. Stanford Medicine X)

Κοινωνιολογία της Ιατρικής

• Επαγγελματοποίηση -Επικράτηση των κυρίαρχων επαγγελμάτων.
• Σχέσεις εξουσίας μεταξύ επαγγελματιών υγείας.
• Σχέση εξουσίας Ιατρού - ασθενή.
• Η αναπαράσταση του ασθενή και της ασθένειας δια μέσω των αιώνων (Σωματοποίηση -Δυνητικό σώμα).
• Ψυχολογία των ασθενών.

Θεωρία της επικοινωνίας.

Βασικές αρχές και τεχνικές Συμβουλευτικής.

Η επιρροή της τεχνολογίας στη διαμόρφωση της σχέσης Ιατρού- Ασθενή (e-Patient - Empowered patient- Virual Communities κλπ).

Καινοτομία και Ιατρικές εφαρμογές.

Συνεχόμενη Ιατρική εκπαίδευση (CME). Στοχεύμενα εκπαιδευτικά προγράμματα σε θεματικές όπως:

• Διαχείριση σχέσεων Ιατρού - Ασθενή.
• Διαχείριση της on line Ιατρικής ταυτότητας (ευκαιρίες- κίνδυνοι).
• Δύσκολος ασθενής -Τεχνικές αποκλιμάκωσης.
• Συμβουλευτικές τεχνικές για Ιατρούς (ενεργητική ακρόαση- ενσυναισθηση- παράφραση- αντανάκλαση συναισθημάτων κλπ).
• Επικοινωνία Ιατρού- Ασθενή.
• Συμμόρφωση ή συνεργασία, μοντέρνες τεχνικές επιρροής και παρακίνησης (motivational interviewing)
• Patient engagement.
• Ενσυναισθητική κατανόηση και συμπονετική φροντίδα.
• Διαδίκτυο και Ιατρική (Πως το διαδίκτυο αλλάζει τη σχέση Ιατρού Ασθενή).
• Διαδίκτυο και ενδυνάμωση, η μεταμοντέρνα ταυτότητα του ασθενή (Googler, e-patient- Virtual Communities).
• O Ιατρός ως σύμβουλος στο διαδίκτυο.
• Καινοτομία και Ιατρικές εφαρμογές.
• Συνεργατική φροντίδα (Ο Ιατρός σε ρόλο συντονιστή της διεπιστημονικής ομάδας φροντίδας)

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος

Η Ψυχολογία του καλού παιδιού

3 Οκτωβρίου 2014Θέματα ψυχολογίας,Άρθραψυχολογία

Μπράβο, σε αγαπώ τόσο πολύ, είσαι ένα καλό παιδί...

Πόσο συχνά αλήθεια, οι γονείς χρησιμοποιούμε αυτή την φαινομενικά αθώα πρόταση. Και λέω φαινομενικά, γιατί αυτή η πρόταση συνδέει το βασικό για κάθε παιδί συναίσθημα της  αγάπης και της αποδοχής με την συμπεριφορά του. Πράγμα που στο απλοϊκό μυαλουδάκι μεταφράζεται ως:
Είμαι καλό παιδί = με αποδέχονται = με αγαπούν και αντίστροφα  Δεν είμαι καλό παιδί = δεν με αποδέχονται = δεν με αγαπούν
Η γονεϊκή αγάπη όμως δεν είναι ζήτημα επιλογής για το παιδί αλλά το κεντρικό θέμα γύρω από το οποίο διαμορφώνεται η αντίληψη για τον εαυτό του και τους άλλους. Επομένως το παιδί  θα κάνει ότι είναι δυνατόν για να πάρει την ζωτική για την επιβίωση του αγάπη.
Ένας δρόμος που συχνά  επιλέγουν σαν διέξοδο  τα παιδιά είναι να παρουσιάζουν προς τα έξω  μια ψευδή εικόνα του Εαυτού (false self) που είναι συμβατή με τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος.  Για να το καταφέρουν αυτό  καταπιέζουν τα αρνητικά τους συναισθήματα ακριβώς από τον φόβο της απόρριψης.
Όταν αυτό γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα το παιδί χάνει την ικανότητα επαφής με τα πραγματικά του συναισθήματα και μεγαλώνει αντιλαμβανόμενο τα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων.
(Πολλοί από τους θεραπευτές και γενικότερα από τους ανθρώπους που επιλέξανε να υπηρετήσουν τις επιστήμες του ανθρώπου, υπήρξαν σε κάποιο βαθμό καλά παιδιά στην παιδική τους ηλικία.)
Τα ακραία περιβάλλοντα, που δεν δίνουν καθόλου σημασία στα συναισθήματα και τις ανάγκες  των παιδιών (ακυρωτικά περιβάλλοντα) μπορεί να οδηγήσουν το παιδί στην ανάπτυξη διαταραχής προσωπικότητας, στις πιο ήπιες καταστάσεις αναπτύσσονται νευρώσεις και καταθλίψεις.
Σε κάθε περίπτωση η ακύρωση των συναισθημάτων και η ανάπτυξη του ψευδούς εαυτού δημιουργούν το σκηνικό για να στηθεί (με την συνδρομή βιολογικών και άλλων παραγόντων) η συναισθηματική δυσκολία των ενηλίκων.
Για τους παραπάνω λόγους είναι σημαντικό οι γονείς θα θυμόμαστε πως:

Η Αγάπη και η αποδοχή στα παιδιά μας δινεται  χωρίς όρους και  προϋποθέσεις.
Τα παιδιά μας είναι πάντοτε αποδεκτά.
Οι προβληματικές συμπεριφορές των παιδιών μας  είναι ζήτημα προς διαχείριση.
Τα προβλήματα είναι τα προβλήματα και τα παιδιά είναι τα παιδιά.

 
Απο το Βιβλίο της A.Miller "Οι φυλακές της παιδικής μας ηλικίας" - Εκδόσεις  ΡΟΕΣ

by Κωνσταντίνος Μπλέτσος