Η ομιλία μου στην ημερίδα "Οι εξαρτήσεις και η εξάρτηση στο διαδίκτυο"
[googleapps domain="docs" dir="presentation/d/1y59nSS_nAfk8SFHMpKZ3ZQmhY_XjSVooVrh9yAukSZA/embed" query="start=false&loop=false&delayms=3000" width="600" height="400" /]
Το Κέντρο Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας Ν. Άρτας σε συνεργασία με το 2ο Γυμνάσιο & το 2ο Λύκειο σας προσκαλούν στην ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 22/11/2014 στις 9:30 π.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων του 2ου Λυκείου με θέμα: « Εξαρτήσεις & Εξάρτηση από το διαδίκτυο»
Ομιλητές:
Οικονομίδης Θεόδωρος- Παιδοψυχίατρος Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κ.Π.Ν.Α.
Μπλέτσος Κων/ νος- Ψυχολόγος της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του ΓΝΑ «ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ- ΑΜΑΛΙΑ ΦΛΕΜΙΓΚ».
Πρόγραμμα ημερίδας:
9:30 - 11:30 Εισηγήσεις
11:30 - 12:00 Διάλειμμα
12:00 - 13:00 Βιωματικό σεμινάριο
13:00 - 13:30 Κλείσιμο – Συμπεράσματα
Η πρόσκληση απευθύνεται σε μαθητές, γονείς & εκπαιδευτικούς του 2ου Γυμνασίου & του 2ου Λυκείου Άρτας.
Η είσοδος είναι ελεύθερη.
Η νοσηλεία της νευρικής ανορεξίας
[googleapps domain="docs" dir="presentation/d/1SMAJzZUhNwghEImJRwQV0254aDiHgOj4kgVePHL4hq4/embed" query="start=false&loop=false&delayms=3000" width="480" height="299" /]
Συνέδριο για την Θεραπευτική συμμαχία - Περιλήψεις ομιλιών
"Θεραπευτική συμμαχία"
Click on the link above to see this word cloud at Το σύννεφο λέξεων από τις περιλήψεις των ομιλιών στου συνεδρίου.Το μέγεθος κάθε λέξης καθορίζεται από την συχνότητα εμφάνισης. Παρατηρήστε την αθροιστική συχνότητα των λέξεων που αναφέρονται στην έννοια του ασθενή. . You may also view it on this website if you enable JavaScript (see your web browser settings).
Word cloud made with WordItOut
Το σύννεφο λέξεων από τις περιλήψεις των ομιλιών του συνεδρίου. Το μέγεθος κάθε λέξης
καθορίζεται από την συχνότητα εμφάνισης. Παρατηρήστε την αθροιστική συχνότητα των λέξεων
που αναφέρονται στον ασθενή.ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΟΜΙΛΙΩΝ- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ
Μπλέτσος Κωνσταντίνος Νοσηλευτής-Ψυχολόγος
Υποψήφιος Διδάκτωρ Ψυχολογίας
Επιστημονικός συνεργάτης: Get2Work
[metaslider id=3205]
O Νίκος Δέδες έκανε μια ιστορική αναδρομή στη συμμετοχή των ασθενών στις θεραπευτικές αποφάσεις. Πηγαίνοντας πίσω στο μακρινό 1996, αναφέρθηκε στην επιτακτική ανάγκη της εποχής για συμμόρφωση των φορέων του HIV, στην χρήση των καινοτόμων (για την εποχή) αντιρετροϊκών φαρμάκων. Επεσήμανε πως ήρθε η στιγμή να περάσουμε από την πατερναλιστική Ιατρική που αναφέρεται στην συμμόρφωση του Ασθενή, στην συμφωνία μεταξύ Ιατρού και Ασθενή. Για να επιτύχουμε την αλλαγή παραδείγματος (paradigm shift), συμπλήρωσε ο κ. Δέδες, οφείλουμε να σκεφτούμε πέρα από τα δίπολα (Ασθενής-Ιατρός, Φαρμακοποιός- Ασθενής) προς την κατεύθυνση της συμμαχίας.Read more
Μερικές σκέψεις για τη θεραπευτική συμμαχία
Είχα πρόσφατα την τιμή να είμαι συντονιστής στη δεύτερη συνεδρία του Συνεδρίου για την θεραπευτική συμμαχία με θέμα “Επικοινωνία & σύγχρονη διαχείριση των αναγκών του ασθενή”. Με αφορμή λοιπών τη συμμετοχή μου θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας ορισμένες σκέψεις μου, οι οποίες βασίστηκαν στις ομιλίες των συμμετεχόντων στο Πάνελ.
Ο κ Λιονής στην εισήγηση του έκανε ένα κάλεσμα στην ηθική άσκησης του Ιατρικού λειτουργήματος, μέσα από μια γνήσια πνευματική διαδικασία επανορισμού της στάσης μας απέναντι στον συνάνθρωπο που υποφέρει. Στηριζόμενος στην συμπονετική φροντίδα (compationate care), την οποία όρισε ως την ενσυναίσθηση συν την ελάφρυνση του φορτίου του ασθενούς, ανέδειξε τις καλές εκπαιδευτικές πρακτικές που εφαρμόζουν στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Μέσα από το παράδειγμα της κλινικής του εμπειρίας, παράλληλα έθιξε τα προβλήματα που γεννά ο πολυκερματισμός και η υπερεξειδίκευση στον Ιατρικό χώρο. Αναφερόμενος στην Ολιστική προσέγγιση του ανθρώπου, που με την άδεια του, θα ερμηνεύσω ως “Επιστροφή στις ρίζες”, απεύθυνε πρόσκληση στοχασμού πάνω στις βασικές αρχές της Ιατρικής δεοντολογίας (Ιπποκράτης), στις παραδοσιακές, λειτουργικές και οικονομικές, όμως συχνά λησμονημένες πρακτικές (όπως η επίκρουση) και φυσικά στις θεμελιώδεις αξίες του Δυτικού πολιτισμού (Χριστιανισμός, Ανθρωπισμός, Κλασσική Φιλοσοφία ), επί των οποίων -οφείλει να- εδράζεται η άσκηση του Ιατρικού λειτουργήματος. Τέλος ο κ Λιονής ανέδειξε την μέγιστη σημασία των επικοινωνιακών δεξιοτήτων που αποτελούν για τον Ιατρό, εκπαιδευτικό ζητούμενο και όχι ατομική προϋπόθεση στην καθημερινή πρακτική του.
Παίρνοντας την σκυτάλη η κ Μιαούλη αναφέρθηκε στην εμπειρία της ασθένειας, μέσα από την εξιστόρηση του προσωπικού της βιώματος. Ανάμεσα από τις συμπληγάδες του συστήματος υγείας, η κ Μιαούλη ανακαλύπτει τον νέο “έμπειρο” ασθενή (e-patient), ο οποίος με την χρήση των νέων τεχνολογιών, μαθαίνει, επικοινωνεί, στηρίζει και στηρίζεται, συνασπίζεται σε δυνητικές κοινότητες και απαιτεί για πρώτη φορά λόγο στα πράγματα του αφορούν την υγεία του. Για να γίνει όμως δυνατή η αναγνώριση του ρόλου του ασθενούς ως μέλους της θεραπευτική ομάδας θα πρέπει, συμπληρώνει η κ Μιαούλη, τόσο η Ιατρική κοινότητα όσο και οι ασθενείς να υπερβούν παγιωμένες αντιλήψεις και στερεότυπα για τους ρόλους του Ιατρού και του ασθενή. Παρότι η αξία της Ιατρικής δεν αμφισβητείται, οι σύγχρονες αντιλήψεις επιτάσσουν για τον ασθενή ένα ρόλο συμμάχου απέναντι στον κοινό εχθρό την ασθένεια.
Στοχαζόμενος πάνω στην τοποθέτηση της κ. Μιαούλη στάθηκα ιδιαίτερα στον εμφατικό τρόπο με τον οποίο τόνισε, σε μια αποστροφή του λόγου της, την λέξη αφήγηση. Πράγματι οι άνθρωποι είμαστε εξαιρετικοί αφηγητές, κατασκευάζουμε από μικρά παιδιά ακόμη, ιστορίες τις οποίες διηγούμαστε συνεχώς ο ένας στον άλλον. Ο τρόπος επομένως με τον οποίο βιώνουμε την πραγματικότητα της ασθένειας, της υγείας, το ρόλο μας ως ασθενείς, ή το ρόλο μας ως επιστήμονες της υγείας, είναι σε κάποιο βαθμό μια αποκρυστάλλωση των αφηγήσεων που έχουμε κατά καιρούς ακούσει και ασπαστεί ως πραγματικότητες.
Και είναι πράγματι ο επιστημονικός λόγος (discource) μια κυρίαρχη κοινωνική αφήγηση που κατασκευάζει μια κυρίαρχη πραγματικότητα. Τούτο φυσικά δεν σημαίνει πως η επιστημονική αφήγηση είναι εξ ορισμού “αληθής” (είναι γνωστή εξάλλου, η προσωρινότητα των επιστημονικών πορισμάτων) ή ότι αποτελεί τη μοναδική αφήγηση.
Αν λοιπών ως επιστήμονες αναζητούμε την πολύπλευρη γνώση, τότε οφείλουμε να ανοίξουμε τα αυτιά μας και σε άλλες, μη κυρίαρχες αφηγήσεις, τέτοιες όπως είναι οι αφηγήσεις των ασθενών. Με τον τρόπο αυτό αναγνωρίζουμε στους ανθρώπους το προσήκοντα σεβασμό, ενώ παράλληλα καθιστούμε ευκρινή την προσωπική ευθύνη για την πορεία της υγείας.
Θα σταθώ επίσης στην τοποθέτηση της κ. Δασσύρα η οποία ανέδειξε την Κοινωνιολογική διάσταση της χρήσης του διαδικτύου και την επίδραση στις σχέσεις μεταξύ ασθενών και επιστημόνων της υγείας. Οι δυνητικές κοινότητες των ασθενών σχηματοποιούν bottom up διαδικασίες, κοινωνικές διαδικασίες δηλαδή, που εκπορεύονται από την βάση και κατευθύνονται προς την κορυφή. Τούτη η επισήμανση έχει μια ιδιαίτερα σημαντική επίπτωση στην χάραξη των πολιτικών για την υγεία, στο βαθμό που περιγράφει πολιτικές διαδικασίες εκτός του επίσημου κοινωνικού ελέγχου και των παραδοσιακών καναλιών επικοινωνίας και επιρροής (lobbying). Επίσης η άναρχη φύση του διαδικτύου, η πολυπλοκότητα και η μη προβλεψιμότητα των τεχνοκοινωνικών φαινομένων που αναδύονται (emerged) καθημερινά, η δυναμική και ταχέως μεταβαλλόμενη μεταμοντέρνα πραγματικότητα, καθιστούν προβληματικά τα κλασσικά επικοινωνιακά σχήματα των επιστημόνων του marketing.
Όπως ανέφερε στην εμπνευσμένη παρουσίαση του, ο κ. Μιτάκης τα κλασσικά σχήματα που όριζαν τόσο τις σχέσεις μεταξύ Ιατρού και ασθενών, αλλά και τα αντίστοιχα κλασσικά επικοινωνιακά πρότυπα (one size fits all) που χρησιμοποιούνται στο φαρμακευτικό marketing, είναι πλέον δύσκολο να αντικατοπτρίσουν τις σύγχρονες πραγματικότητες.
Ίσως τελικά υπάρχει αναντίρρητη ανάγκη για νέες θεωρίες και καινοτόμες μεθοδολογίες που θα επιτρέψουν το πέρασμα από την φάση αναζήτησης δεδομένων (big data), στη φάση αναζήτησης πληροφοριών (informations), ή όπως θα το έθετε ο Bateson, “πληροφοριών που μπορεί να κάνουν την διαφορά…” Τούτο, αναπόδραστα κατά την άποψη μου, περνάει μέσα από τη διαδικασία της απόδοσης νοήματος. Σε αυτή την κατεύθυνση η εμπειρική γνώση των ασθενών, η επιστημονική θέση, καθώς και η πολιτική άποψη θα μπορούσαν να συμμαχήσουν ενάντια στον κοινό εχθρό, την ασθένεια.
Ασθενό-κεντρική Ιατρική: Μια νέα φιλοσοφία στην άσκηση του Ιατρικού Λειτουργήματος
Η ασθενό- κεντρική Ιατρική είναι μια μορφή πρακτικής, η οποία επιδιώκει να εστιάσει την ιατρική φροντίδα στις εξατομικευμένες ανάγκες και τις ανησυχίες του κάθε ασθενούς. Χαρακτηρίζεται από την ανοιχτή επικοινωνία, τη συνεργασία, την κατανόηση και την ενεργητική εμπλοκή με τελικό στόχο την εγκαθίδρυση της θεραπευτικής συμμαχίας μεταξύ ασθενούς και ιατρού.
H ασθενό- κεντρική Ιατρική επομένως δεν αποτελεί ένα slogan ή trent της εποχής, αλλά μια αλλαγή της ιατρικής κοσμοθεωρίας, ένα διαφορετικό- συναρπαστικό τρόπο άσκησης του ιατρικού λειτουργήματος, που στηρίζεται στις αρχές του σεβασμού, της εξατομίκευσης και της δημιουργικότητας.
Οι σύγχρονοι ασθενείς χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες και ιδιαίτερα το διαδίκτυο, για να αναζητήσουν πληροφορίες για την ασθένεια τους, αλλά και για να κατασκευάσουν πολύπλοκα δίκτυα γνώσης και συναισθηματικής στήριξής με άλλους ασθενείς. Μέσα από την διαδικασία της ενδυνάμωσης (empowerement) ο ασθενής καθίσταται ισάξιο μέλος της θεραπευτικής ομάδας και απαιτεί λόγο για τα πράγματα που αφορούν τις θεραπευτικές αποφάσεις (Bletsos et.al, 2013)1.
Ο Ιατρός από την άλλη, ως ο κατεξοχήν αρμόδιος για την φροντίδα της υγείας, καλείται να υπερβεί τον κλασικό θεραπευτικό του ρόλο, αναλαμβάνοντας ένα σύνθετο ρόλο συντονιστή (ανθρώπων, πόρων και υλικών), με απώτερο σκοπό την παροχή της βέλτιστης θεραπευτικής λύσης με το μικρότερο δυνατόν κόστος.
Σε αυτό το πλαίσιο των πολύπλοκων, δυναμικών και -όχι σπάνια- συγκρουσιακών σχέσεων, ο Ιατρός επανεφευρίσκει τον (παραδοσιακά) καθοδηγητικό του ρόλο, μέσα από την εμπαθητική κατανόηση, τη συνεργασία και τη συμβουλευτική προς το ασθενή.
Η επικοινωνία είναι το κλειδί για την επιτυχή έκβαση του εγχειρήματος. Ο ανοιχτός- ειλικρινής διάλογος, η εξατομικευμένη παρέμβαση σύμφωνα με τις ξεχωριστές ανάγκες του κάθε ασθενή, η ολιστική προσέγγιση, η ενεργητική ακρόαση, το συναισθηματικό “καθρέφτισμα”, η χρήση των λεκτικών και των εξωλεκτικών σημείων στην αλληλεπίδραση, η ενημέρωση και εκπαίδευση του ασθενή, η διαθεσιμότητα και η παρουσία, η ανθρωπιστική εντέλει προσέγγιση παράλληλα με την επιστημονική εμπειρογνωμοσύνη, θεωρούνται εκ των ουκ άνευ, δεξιότητες του σύγχρονου επαγγελματία υγείας….
"Το θέμα Επικοινωνία & Διαχείριση των αναγκών του σύγχρονου ασθενή θα συζητηθεί αναλυτικά στο συνέδριο "Θεραπευτική Συμμαχία", την Τετάρτη 28 Μαΐου, στο ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Στο συνέδριο συμμετέχω ως συντονιστής στην 2η Συνεδρία με τίτλο «Επικοινωνία & Διαχείριση των αναγκών του σύγχρονου ασθενή».
1 Bletsos, K. G. Alexias and C. Tsekeris (2013) Towards a Fourth Cosmology of Doctor-Patient Relationship: A Reflection on the Virtual Patient Community PatientsLikeMe. tripleC – Cognition, Communication, Co-operation:International Peer Reviewed Open Access Journal for a Global Sustainable Information Society, Vol. 11, No. 1, pp. 136-144 (published by the Unified Theory of Information Research Group, Vienna University of Technology, Austria, ISSN: 1726-670X, SCOPUS Index).
Μπλέτσος Κωνσταντίνος
Νοσηλευτής-Ψυχολόγος, Υποψήφιος Διδάκτωρ Ψυχό-Κοινωνιολογίας του διαδικτύου
Τμήμα Ψυχολογίας- Πάντειου Πανεπιστημίου
Επιστημονικός συνεργάτης της GET2WORK (www.get2work.eu)
Εθισμοί και εφηβεία: Λεπτές ισορροπίες πάνω απ' το κενό
Η εξάρτηση είναι ο τρόπος που ο έφηβος έχει επιλέξει για να αντιμετωπίζει τα προβλήματα του.
Χωρίς τα ναρκωτικά-τον υπολογιστή- τον τζόγο νοιώθει ένα κενό ένα εσωτερικό κενό «Το κενό είναι βάραθρο μέσα σου, έτοιμο να σε καταπιεί, άλλοι το καλύπτουν με την τέχνη, άλλοι με το θεό, άλλοι με τη γνώση. Εγώ το καλύπτω με τα ναρκωτικά» Μπορεί να φαντάζει παράδοξο αλλά ο εθισμένος βρίσκει την (ψευδαίσθηση) της ασφάλειας και της ζεστασιάς στη συμπεριφορά του.
Tι είναι όμως αυτό το κενό;
Η Θεωρία του δεσμού (Bolby, 1964)
Ο όρος « Δεσμός » χρησιμοποιείται για να αποδώσει στην ελληνική γλώσσα τον αγγλικό όρο « attachment », ο οποίος καθιερώθηκε στην εξελικτική ψυχολογία από τον Άγγλο ψυχίατρο John Bowlby (1958), για να περιγράψει το δυνατό συναισθηματικό δεσμό που αναπτύσσεται μεταξύ του βρέφους και της μητέρας του ή και άλλων ατόμων κατά την διάρκεια των 2 πρώτων ετών της ζωής του (Ainsworth, 1978). Το είδος της φροντίδας και των συναισθηματικών ανταλλαγών που αναπτύσσονται στα πλαίσια αυτής της αλληλεπίδρασης καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα και τη λειτουργικότητα του δεσμού. Τα βρέφη που μεγαλώνουν σε περιβάλλον όπου τα σημαντικά πρόσωπα δείχνουν ευαισθησία, κατανοούν αποτελεσματικά τις ανάγκες τους και αντιδρούν γρήγορα και με θετικά συναισθήματα σε αυτές, αναπτύσσουν συνήθως ασφαλή δεσμό. Ο δεσμός της μητέρας (και των σημαντικών άλλων) με το παιδί δημιουργεί την ασφαλή βάση πάνω στην οποία το παιδί και αργότερα ο ενήλικας θα μπορεί να “επιστρέψει” για να αισθανθεί ασφάλεια και σιγουριά απέναντι στις αποστερήσεις και τις ματαιώσεις του περιβάλλοντος. Όταν ο δεσμός αυτός δεν δημιουργήθηκε ποτέ η καταστράφηκε λόγω παιδικών τραυμάτων τότε το άτομο δεν βρίσκει εύκολα σημείο αναφοράς και μένει με την μόνιμη αίσθηση συναισθηματικού κενού
Τι προσφέρουν οι εθισμοί;
Ο Peele (1991) εξήγησε την ψυχολογική σύνδεση με τον εθισμό, ως κάτι που "Σας δίνει συναισθηματική και αισθησιακή ευχαρίστηση που δεν είστε σε θέση να πάρετε με άλλους τρόπους».
Μπορεί να εμποδίσει την αίσθηση του πόνου, την αβεβαιότητα, ή την δυσφορία.
Μπορεί να δημιουργήσει διασπαστικές αισθήσεις που εστιάζουν και απορροφούν την προσοχή. Μπορεί να επιτρέψει σε ένα πρόσωπο να ξεχνά ή να αισθάνεται «εντάξει» για κάποια ανυπέρβλητα προβλήματα.
Μπορεί να παρέχει μια τεχνητή, προσωρινή αίσθηση ασφάλειας ή ηρεμίας, αυτοεκτίμησης ή επίτευξης, εξουσίας και ελέγχου, οικειότητας και αίσθησης του ανήκειν.
Τα παραπάνω θετικά συναισθήματα λειτουργούν ως ενισχυτές (reinforces) της εθιστικής συμπεριφοράς και όσο μια συμπεριφορά ανταμείβεται τόσο πιο πιθανό είναι να επαναληφθεί.
Όφελος και κόστος των εξαρτήσεων
Οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί αλλά ορισμένες φορές ακόμη και οι ειδικοί τονίζουν μονομερώς το κόστος που πληρώνει ο εξάρτημένος έφηβος. Ο εξαρτημένος έφηβος έχει και σημαντικό όφελος από την χρήση. Η ανακούφιση από τα άγχη, η συντροφικότητα και η αίσθηση του ανήκειν, η τιμωρία σε γονείς και ευρύτερα συστήματα εξουσίας, η ηδονή και η ευχαρίστηση του «ταξιδιού», αποδεικνύονται ισχυροί παράγοντες διατήρησης που κρατούν τον χρήστη δέσμιο και αποτρέπουν την αλλαγή.
Απώτερος σκοπός είναι η ανάδειξη της διαφοράς μεταξύ του πραγματικού εαυτού (της κατάστασης δηλαδή που ζεί ο έφηβος) και του ιδανικού εαυτού (αυτού που θα ήθελε να ήταν). Ο ιδανικός εαυτός συνδέεται με τις αξίες και την αυτοεκτίμηση.
Για να βοηθήσουμε πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε
Η αναγνώριση όμως του οφέλους της χρήσης (κάτι το οποίο δεν είναι πάντοτε συνειδητό) αποδεικνύεται πολύτιμη γιατί αναδεικνύει το μέγεθος της αμφισημίας, αλλά και γιατί ερμηνεύει την δυσκολία της αλλαγής ενώ ταυτόχρονα προκαλεί την κινητοποίηση (motivation) του εξαρτημένου εφήβου προς την κατεύθυνση της αλλαγής.
Συμβουλές για γονείς
Ποιοτικές σχέσεις με τα παιδιά.
Οικογενειακό περιβάλλον αποδοχής και επικύρωσης των συναισθημάτων.
Αυξημένες κοινές δραστηριότητες.
Ενσυναισθητική κατανόηση.
Ανοικτή επικοινωνία, αποφυγή τριγωνοποίησης.
Σταθεροί οικογενειακοί ρόλοι.
Σταθερότητα πλαισίου, όρια στη συμπεριφορά.
Γονική επιτήρηση.
Για τους εθισμούς
Μιλήστε χωρίς φόβο στα παιδιά σας για τις εθιστικές ουσίες (πριν το κάνουν οι έμποροι).
Μάθετε να ακούτε.
Μην παίρνετε θέση κατήγορου, αποφύγετε την εκδραμάτιση.
Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει αξίες, γίνετε εσείς το θετικό του πρότυπο.
"Τα παιδιά δεν κάνουν ότι τους λέμε, κάνουν αυτό που βλέπουν να κάνουμε".
Ν. Σιδερής
Εξελίξεις στην αντιμετώπιση των εθισμών
Απομυθοποίηση μέσα από την τεκμηριωμένη ενημέρωση (evidence based).
Στοχευόμενες πολιτικές πρόληψης.
Ανάδειξη της αμφιθυμίας του χρήστη.
Τα υπέρ της χρήσης Vs Τα κατά της χρήσης
Σκοπός είναι η κινητοποίηση για αλλαγή (motivation) μέσα από το μήνυμα ότι:
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΟΥ ΠΛΗΡΩΝΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΣΥΓΚΡΙΤΑ ΥΨΗΛΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΟΦΕΛΗ
Εφηβικός “εθισμός” στο διαδίκτυο: Δημογραφικά χαρακτηριστικά και συν νοσηρότητες εφήβων που νοσηλέυτηκαν στην Ψυχιατρική Μονάδα Ενδονοσοκομειακής Νοσηλείας Εφήβων του Σισμανόγλειου ΓΝΑ
Εφηβικός “εθισμός” στο διαδίκτυο: Δημογραφικά χαρακτηριστικά και συννοσηρότητες εφήβων που νοσηλέυτηκαν στη... by Bletsos Constantinos
https://www.scribd.com/embeds/192900620/content?start_page=1&view_mode=scroll&access_key=key-1iyuavude57of0obs8cm&show_recommendations=true