Η αμοιβαιότητα των σχέσεων

By

Αρχική » blog » Η αμοιβαιότητα των σχέσεων

Οι αιτίες των συμπεριφορών ήταν  πάντοτε  αποτέλεσμα των λεγόμενων γραμμικών σχέσεων.  Μια γραμμική εξήγηση περιλαμβάνει τη σχέση μεταξύ δύο καταστάσεων (Α και Β) όπου το  Α προκαλεί το Β. Η διαπίστωση αυτή αφορά τόσο τους απλούς ανθρώπους όσο  και τους επιστήμονες1 
Οι γραμμικές εξηγήσεις λειτουργούν καλά για ένα πλήθος καθημερινών πραγμάτων. Αν για παράδειγμα βρίσκεστε σταματημένος στο φανάρι και ξαφνικά η μηχανή του αυτοκινήτου σας σβήσει, θα πρέπει να αναζητήσετε μια απλή εξήγηση. Ίσως να έχετε ξεμείνει από βενζίνη. Αν ναι, υπάρχει μια απλή λύση.
Τα ανθρώπινα προβλήματα είναι συνήθως λίγο περισσότερο περίπλοκα από αυτό…
Όταν τα πράγματα πάνε στραβά στις σχέσεις, οι περισσότεροι άνθρωποι πιστώσουμε με ευκολία το άλλο πρόσωπο. Επειδή κοιτάζουμε τον κόσμο μέσα από τα δικά μας τα μάτια, είναι εύκολο να δούμε τις συνεισφορές των άλλων ανθρώπων στην δημιουργία των αμοιβαίων προβλημάτων. Το να κατηγορούμε επομένως μοιάζει κάτι φυσικό.
Η ψευδαίσθηση της μονομερούς επιρροής δελεάζει συχνά και εμάς τους θεραπευτές, ειδικά όταν ακούμε την μια μόνο πλευρά της ιστορίας.
Αλλά μόλις αντιληφθούμε ότι η αμοιβαιότητα είναι η αρχή που διέπει τις ανθρώπινες σχέσεις γινόμαστε περισσότερο ικανοί να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να σταματήσουν να βλέπουν τα πράγματα – αποκλειστικά με όρους θυτών και θυμάτων….
Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, ότι ένας πατέρας παραπονιέται σχετικά με τη συμπεριφορά του έφηβου γιου του.
Πατέρας: Έτσι είναι ο γιος μου, αγενής και προκλητικός.
Θεραπευτής: Ποιος του το έμαθε αυτό;
Αντί να δεχτεί την πλευρά του πατέρα του ότι είναι θύμα της επιθετικότητας του γιου του, ο θεραπευτής τον καλεί να αναζητήσουν πρότυπα αμοιβαίας επιρροής. Το θέμα δεν είναι να αποσύρουμε τις ευθύνες από το ένα άτομο και να τις επιρρίψουμε στο άλλο, αλλά να απομακρύνουμε το άγονο παιχνίδι των ευθυνών συνολικά.
Όσο ο πατέρας βλέπει το πρόβλημα στη συμπεριφορά του γιου, δεν έχει άλλη επιλογή από το να ελπίζει ότι το αγόρι θα αλλάξει. (Το να περιμένουμε οτι η λύση των προβλημάτων μας θα προέρθει από την αλλαγή των άλλων είναι σαν να στηρίζουμε τον σχεδιασμό του μέλλοντος στο εξάρι του Joker.)
Μαθαίνοντας να σκεφτόμαστε κυκλικά αντί για γραμμικά βοηθούμε τον πατέρα να εξετάσει το ήμισυ της εξίσωση που μπορεί να ελέγξει.
 

1Για τους Ψυχολόγους ειδικά αυτό υπήρξε απαράλλακτη αρχή από την εποχή ακόμη του Freud. Έτσι για τους ψυχοδυναμικούς τα προβλήματα είναι αποτέλεσμα ενδοψυχικών συγκρούσεων, για τους συμπεριφοριστές είναι αποτέλεσμα της εσφαλμένης μάθησης από το περιβάλλον και για του γνωσιακούς αποτέλεσμα δυσλειτουργικών νοητικών σχημάτων.

Photo: Couples??? by Sebbieted

Από το Βιβλίο του  Michael P Nichols: Family Therapy Concepts and Methods (10th edition): New York. Pearsons

Αφήστε μια απάντηση