Συμπτωματολογία της Νευρικής Ανορεξίας

Η έναρξη των φαινομένων ψυχογενούς ανορεξίας εμφανίζεται συνήθως στις ηλικίες μεταξύ 10 και 18. Ασθενείς εκτός του ηλικιακού αυτού φάσματος δεν αποτελούν τυπικές περιπτώσεις και οι διαγνώσεις θα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά. Μερικοί ασθενείς έτρωγαν επιλεκτικά ή είχαν δυσπεπτικά προβλήματα, πριν ακόμη από την ηλικία των 10.

Η έναρξη των φαινομένων ψυχογενούς ανορεξίας εμφανίζεται συνήθως στις ηλικίες μεταξύ 10 και 18. Ασθενείς εκτός του ηλικιακού αυτού φάσματος δεν αποτελούν τυπικές περιπτώσεις και οι διαγνώσεις θα πρέπει να εξετάζονται προσεκτικά. Μερικοί ασθενείς έτρωγαν επιλεκτικά ή είχαν δυσπεπτικά προβλήματα, πριν ακόμη από την ηλικία των 10.
Ως επί το πλείστον, η πρακτική της αποκλίνουσας αυτής συμπεριφοράς, που ως στόχο έχει την απώλεια βάρους, ακολουθείται κρυφά. Οι άρρωστοι με ψυχογενή ανορεξία αρνούνται συνήθως να γευματίσουν με τις οικογένειές τους ή σε δημόσιους χώρους. Χάνουν βάρος, μειώνοντας δραστικά την πρόσληψη τροφής, ή μειώνοντας δυσανάλογα τις πλούσιες τροφές σε υδατάνθρακες και λίπη.Δυστυχώς, ο όρος “ανορεξία”, που σημαίνει απώλεια της όρεξης, είναι παραπλανητικός, διότι η απώλεια όρεξης είναι κατά κανόνα σπάνια μέχρι τα προχωρημένα στάδια της διαταραχής. Ενδείξεις ότι οι ασθενείς σκέπτονται συνεχώς την τροφή, αποτελούν το πάθος τους για συλλογή συνταγών παρασκευή περίπλοκων γευμάτων για άλλους.
Μερικοί ασθενείς  δεν μπορούν να αντεπεξέρχονται συνέχεια στην εκούσια αυτοδέσμευση για περιορισμό της πρόσληψης τροφής και έτσι έχουν επεισόδια υπερφαγίας. Αυτά τα επεισόδια λαμβάνουν χώρα κατά κανόνα κρυφά και συνήθως τη νύκτα. Προκλητοί έμετοι συχνά ακολουθούν τα επεισόδια υπερφαγίας. Οι άρρωστοι κάνουν κατάχρηση υπακτικών και διουρητικών ακόμη προκειμένου να χάσουν βάρος. Κάποιες τελετουργικές ασκήσεις, η ποδηλασία, το περπάτημα, το τροχαδάκι και το τρέξιμο όλα σε υπερβολικό βαθμό αποτελούν συνήθεις δραστηριότητες (KaplanandSadocks, 2000 σ. 1003).1
Οι ασθενείς με τη διαταραχή δηλώνουν περίεργη συμπεριφορά σε σχέση με το φαγητό. Κρύβουν παντού στο σπίτι φαγώσιμα και κουβαλάνε πολλές καραμέλες στις τσέπες και τις τσάντες τους. Ενώ τρώνε, προσπαθούν να βάλουν το φαγητό στις πετσέτες τους ή να το κρύψουν στην τσέπη τους. Τεμαχίζουν το κρέας τους μικρά κομμάτια και διαθέτουν πολύ χρόνο τακτοποιώντας τα κομμάτια-του φαγητού τους στο πιάτο τους. Εάν τους εκτεθεί αυτή η περίεργη συμπεριφορά, οι άρρωστοι συχνά απορρίπτουν ότι είναι περίεργη ή αρνούνται κατηγορηματικά να το συζητήσουν.
Σε όλους τους ανθρώπους που πάσχουν απο νευρική ανορεξία,  υπάρχει ένας έντονος φόβος μήπως αποκτήσουν βάρος και γίνουν παχύσαρκοι, φόβος ο οποίος αναμφίβολα είναι συνυπεύθυνος για την έλλειψη ενδιαφέροντος για θεραπεία (και ακόμη, στην αντίσταση σε αυτήν).
Άλλα ψυχιατρικά συμπτώματα της ψυχογενούς ανορεξίας που αναφέρονται συχνότερα στη βιβλιογραφία είναι η ιδεοψυχαναγκαστική συμπεριφορά, κατάθλιψη και άγχος. Οι ασθενείς έχουν την τάση να είναι άκαμπτοι και τελειοθηρικοί. Σωματικά συμπτώματα είναι συνηθισμένα, ιδιαίτερα επιγαστρική δυσφορία. Είναι συχνές οι ψυχαναγκαστικές κλοπές, συνήθως καραμελών και υπακτικών, αλλά σποραδικά ρούχων και άλλων αντικειμένων. (οπ. σ. 1004)
Οι πάσχοντες από τη διαταραχή εμφανίζουν συχνά ελλιπή σεξουαλική προσαρμογή. Πολλοί έφηβοι με ψυχογενή ανορεξία χαρακτηρίζονται από καθυστερημένη ψυχοκοινωνική σεξουαλική ανάπτυξη, ενώ στους ενηλίκους η έναρξη της νόσου συνοδεύεται συχνά από μείωση των ερωτικών τους ενδιαφερόντων.
Έχει σημανθεί και μία μικρή (έως και σπάνια) μερίδα ασθενών στα» οποίων το προνοσηρό ιστορικό αναφέρεται μία χωρίς αναστολές σεξουαλική συμπεριφορά ή χρήση ουσιών (ή και τα δύο) και οι οποίοι δεν παρουσιάζουν μείωση του σεξουαλικού τους ενδιαφέροντος μετά από την εκδήλωση της διαταραχής. Οι ασθενείς συνήθως εμφανίζονται στο γιατρό όταν τα αποτελέσματα της νόσου έχουν γίνει εμφανή. Καθώς η απώλεια βάρους παίρνει σοβαρές διαστάσεις, εμφανίζονται σωματικά σημεία όπως υποθερμία (μέχρι και 35° C), οίδημα, βραδυκαρδία.

1 Kaplan, H, I., Sadock , B, J., Greeb, J,A.(2000).Ψυχιατρική,Ιατρικές εκδόσεις Λίτσας: Αθήνα.
 
Μπλέτσος Κωνσταντίνος
Ψυχολόγος Msc- Phd (cand)
Eπιστημονικός συνεργάτης ΕΚΔΔ

 

View more articles
  • woman wearing gray long sleeved shirt and black black bottoms outfit sitting on gray wooden picnic table facing towards calm body of water at daytime

    Νευροβιολογία των διατροφικών διαταραχών

    Παρότι το περιβάλλον παίζει σίγουρα σημαντικό ρόλο στην σχηματοποίηση των συμπεριφορών,  υπάρχουν πλέον στοιχεία που δείχνουν ότι οι διατροφικές διαταραχές ξεκινούν στον εγκέφαλο.

  • Η νευρο-πλαστικότητα της τραυματικής μνήμης

    Οι μνήμες κατά την διάρκεια της ανάκτησης είναι επιρρεπείς σε αλλαγές και επομένως κάθε μελλοντική ανάκτηση χρησιμοποιεί τις τροποποιημένες πληροφορίες.

  • Αναπτυξιακό τραύμα και διατροφικές διαταραχές

    Πλήθος ερευνών έχουν τεκμηριώσει τις τραυματικές ιστορίες των ανθρώπων που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές (Dalle Grave, Rigmonti, Todisco & Oliosi, 1996; Reyes-Rodriguez et al., 2011), με την σεξουαλική κακοποίηση της παιδικής ηλικίας childhood sexual abuse (CSA) να είναι το συνηθέστερο τραύμα (De Groot & Rodin, 1999; Wonderlich et al., 2001). Ο Brewerton (2007) συνοψίζει τα […]

  • family of four walking at the street

    Συστημική θεραπεία

    Τι είναι η συστημική θεραπεία Σύστημα Σύστημα είναι ένα σύνολο από μονάδες που αλληλεπιδρούν και αποτελούν τα συστατικά μέρη μιας συνολικής διάταξης ή οργάνωσης. Ο Ludwig von Bertalanffy, πατέρας της Γενικής θεωρίας των Συστημάτων ορίζει τα συστήματα ως συμπλέγματα στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση. Aνθρώπινο σύστημα (πχ μια οικογένεια), είναι ένα σύνολο δύο ή περισσοτέρων προσώπων […]

  • woman laying on stairway grayscale photo

    Μια σημείωση για την οριακή διαταραχή της προσωπικότητας

    Η οριακή διαταραχή είναι κατά βάση η φυσιολογική απάντηση του νευρικού σύστήματος σε μάλλον “αφύσικες” καταστάσεις της παιδικής ηλικίας. Η επανοργάνωση του νευρικού συστήματος εξαιτίας των τραυματικών ή αποστερητικών εμπειριών προκαλεί μια σωρεία νευροβιολογικών αλλαγών που επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης, συναίσθησης και συμπεριφορίκης δράσης του εγκεφάλου ( brain survival mode ). Το συγκεκριμένο νευρολογικό πρότυπο […]

  • woman in purple shirt covering her face with her hand

    Η επίδραση του τοξικού στρες στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο (video)

    Ενώ οι μετριοπαθείς, βραχύβιες αντιδράσεις στρες στον οργανισμό μπορούν να προωθήσουν την ανάπτυξη, το τοξικό στρες ελλείψει της προστατευτικής στήριξης των ενηλίκων προκαλεί μια ισχυρή, ανελαστική ενεργοποίηση του συστήματος διαχείρισης του άγχους του σώματος.

  • film photography of aman and buildings

    Τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη

    Η συναισθηματική νοημοσύνη (Εmotional Ιnteligence) αναφέρεται στην ικανότητα αντίληψης, ελέγχου και αξιολόγησης των συναισθημάτων. Ορισμένοι ερευνητές θεωρούν πως η (ΕΙ) αποτελεί αντικείμενο μάθησης (άρα και βελτίωσης), ενώ άλλοι την αντιμετωπίζουν ως ενδογενές χαρακτηριστικό του ατόμου

  • pink clouds

    Πόσο ελεύθερη είναι η «Ελεύθερη Βούληση»;

    The Live Brain Show S2E1 – Πόσο ελεύθερη είναι η «Ελεύθερη Βούληση»;